een studie naar de kans op voetbalgeweld en het veiligheidsbeleid bij voetbalwedstrijden
By Edward van der Torre, Ramón Spaaij, and Eduard Cachet
Supportersgeweld rondom betaald voetbal bezorgt politiek en samenleving al jaren hoofdbrekens. In de achterliggende jaren hebben de meest betrokken partijen – bestuur, politie en betaaldvoetbalorganisaties – elkaar gevonden en met vallen en opstaan een aanpak ontwikkeld die lijkt te werken.

Maar sluitend is die niet en voortdurende aandacht blijft geboden. Deze studie brengt overzichtelijk en scherp de gehele gelegenheidsstructuur voor voetbalgeweld in kaart. Dat gebeurt vanuit drie perspectieven: het controleperpectief dat maatregelen centraal stelt die tot doel hebben de fysieke mogelijkheden tot geweld te beperken en de pakkans te verhogen; het relatieperspectief dat de voordelen van goede relaties met fanatieke supporters benadrukt; en het “tegendraadse” supportersperspectief, dat de oorzaken van geweld óók zoekt bij tekortkomingen in de veiligheidsorganisatie. Tot de laatste horen een incorrecte bejegening van supporters door bijvoorbeeld de politie, sloppy management of wangedrag van spelers of trainers.
Het resultaat is een samenhangend model waarmee de risico’s van wedstrijden en van supportersgroepen scherp in kaart gebracht kunnen worden. Het reikt bruikbare handvatten aan om de veiligheidssituatie in en rondom stadions en clubs systematisch door te lichten en te verbeteren. Daarmee krijgen de belangrijkste actoren troeven in handen om de inzet van politie en ander veiligheidspersoneel beter in te schatten en af te stemmen op de feitelijke risicosituatie. Zo kan mogelijk geld worden bespaard en biedt het model ook houvast om tegemoet te komen aan redelijke wensen van fanatieke supporters. Dit is de keerzijde van een eenzijdige, harde en gerichte aanpak van riskante situaties en van gewelddadige of agressieve hooligans.
Elsevier (The Hague) | 2008
ISBN 9789035242654
Contents
Inleiding
1. Voetbalgeweld: drie perspectieven
- Inleiding
- Het relatieperspectief
- Het controleperspectief
- Een tegendraadse blik: het supportersperspectief
- Afsluiting: voetbalgeweld in drievoud
2. Duurzame gelegenheidsstructuren: clubcultuur, fanatieke supporters en hooligans
- Inleiding
- De atmosfeer en cultuur van een club
- Fanatieke supporters: wie zet welke toon?
- Fanatieke supporters: misverstanden en lessen
- Fanatieke supporters: cultuurkenmerken
- Fanatieke supporters en informatieprocessen
- Slotsom: ook fanatieke supporters in beeld
- Hooligans: wie zet welke toon?
- Hooligans: misverstanden en lessen
- Hooliganculturen
- Hooligans en informatieprocessen
- Slotsom: zeer verschillende hooligans in beeld
3. Duurzame gelegenheidsstructuren: beladen wedstrijden, rivaliteiten en stadioninfrastructuur
- Inleiding
- Beladen wedstrijden
- De Nederlandse hooliganscene: een gemengd beeld
- Regionale derby’s
- De stadioninfrastructuur
4. Tijdelijke gelegenheidsstructuren: wedstrijdtypen, verwachtingspatronen en selectiemechanismen
- Inleiding
- Wie tegen wie: risico’s en vitale krachten
- Het effect van hooliganreputaties
- Specifieke historie: wedstrijden uit het verleden
- Recente incidenten of spanningen
- De specifieke constellatie: concrete wedstrijdkenmerken
- Verwachtingspatronen en selectiemechanismen
- Afsluiting
5. Tijdelijke gelegenheidsstructuren: geweldsrisico’s, beleidseffecten en riskante processen
- Inleiding
- Beleidseffecten en geweldrisico’s
- De sleutelopdracht: supporters die anticiperen
- op het veiligheidsbeleid
- Concrete beleidsmaatregelen
- Waarschuwing: leren omgaan met afnemende
- beleidseffectiviteit
- De wedstrijd: wedstrijdgedrag en fysieke omgeving
- Afsluiting
6. Risicoanalyses: voorbij ervaringskennis
- Inleiding
- De veiligheidsorganisatie en risicoanalyses: afhankelijk van sleutelfiguren
- Risicoanalyses en ervaringskennis: vuistregels en valkuilen
- Vuistregels voor het wegen van wedstrijdinformatie
- Wedstrijdinformatie: Interpretatiefouten en blokkades
- Voorbij ervaringskennis: hooligans in beeld
- Voorbij ervaringskennis: nu ook de risico’s in beeld
- Slotsom: een dubbelslag
7. Conclusies en aanbevelingen
- Conclusies
- Aanbevelingen
Lteratuur
Bijlagen
- Leescommissie
- Geraadpleegde bronnen
- Verantwoording
- Bouwstenen voor het risicomodel voor voetbalgeweld

